Karma is bedoeld als een weg naar vrijheid, niet als een vorm van “eigen schuld, dikke bult”. Toch zie je op sociale media vaak voorbeelden waarin karma wordt gepresenteerd als een soort strafmechanisme: wie iets slechts doet, krijgt vroeg of laat zijn verdiende loon. Lekker puh. Alsof je je lot niet kunt ontlopen.
Ook de uitspraak “karma is a bitch” ademt die gedachte. Het klinkt als: boontje komt om zijn loontje. Of religieuzer: “wat je zaait, zul je oogsten”. Wie het gebruikt, bedoelt meestal dat iemand iets negatiefs over zichzelf heeft afgeroepen. Karma krijgt zo een negatieve, bestraffende lading. Maar is dat werkelijk wat karma betekent?
Niet echt. De uitdrukking is een typisch westerse verdraaiing van een oosters concept dat diepere wijsheid bevat.
Karma komt uit het Sanskriet en betekent letterlijk: handeling, daad, actie. In het hindoeïsme en boeddhisme verwijst het naar het universele principe van oorzaak en gevolg. Elke handeling, fysiek of mentaal, heeft gevolgen. Soms direct, soms pas veel later, of zelfs in een volgend leven. Positieve daden leiden tot positieve gevolgen; negatieve daden tot negatieve gevolgen. Niet als straf, maar als natuurlijke terugslag. Je kunt het zien als een wetmatigheid, geen oordeel.
In het boeddhisme ligt de nadruk bovendien op de intentie (cetana): een goedbedoelde daad met een slechte uitkomst kan tóch goed karma opleveren, juist door de zuivere motivatie.
Je zou kunnen zeggen dat karma is a bitch óók een vorm van oorzaak en gevolg veronderstelt. Maar dan wel met een vingerwijzing erbij. Er zit vaak leedvermaak in. Terwijl karma in spirituele zin neutraal is. Het oordeelt niet, het volgt simpelweg.
Het verschil zit misschien wel in hoe we kijken: duaal of non-duaal. In dualiteit is er goed en fout, schuld en straf. In non-dualiteit zijn er alleen handelingen en hun gevolgen. Wat wij positief of negatief ervaren, is gewoon wat volgt uit wat eraan voorafging. Net als leren autorijden: wie steeds te hard rijdt en boetes krijgt, leert uiteindelijk zachter rijden. Niet omdat iemand je straft, maar omdat het anders gewoon duur wordt.
Het begint met actie. En die staat zelden op zichzelf. Meestal is jouw actie weer een reactie op iets of iemand anders. Zo ontstaan er lange ketens van oorzaken en gevolgen, soms generaties lang. Probeer dan maar eens te ontwarren wat oorzaak is en wat gevolg. Als iemand zich anders had gedragen, had jij misschien ook anders gereageerd. In die zin is jouw reactie óók een gevolg van andermans karma. En zo gaat het over van de één op de ander. Maar jij bent de enige die die keten kan doorbreken, door naar jouw stukje te kijken, en dat stukje te transformeren.
Vind je dat de ander geen vergeving verdient? Dan ontzeg je vooral jezelf vrede. Dan denk je een ander te straffen, maar je straft jezelf. Non-duaal gezien zijn we allemaal spelers in dezelfde film. Ieder met een rol. Zonder echte schuldigen. Geen “lekker puh”, maar: oorzaak en gevolg. En juist in dat veld kunnen we elkaar werkelijk ontmoeten.
Eerlijk naar je karma kijken is een weg naar vrijheid en liefde.
Karma lijkt misschien een bitch, maar met een helder bewustzijn is het een kans op een mooie switch.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten